Japonya siyasetinde açılım imkanı var mı? / Any possibility for an evolution in Japanese politics?

Mehmet Özay                                                                                                                             07.27.2025

Japonya’da son dönemde yapılan seçimler, ulusal siyasetin gayet daraldığını ortaya koyuyor.

Bu durum, Japonya’da ulusal mecliste (National Diet) yer alan partiler arasında yeni bir koalisyon ve iktidar arayışının aciliyet arz ettiğine işaret ediyor.

Bununla birlikte, Japonya’da iç siyasal gelişmelerin, ABD ile yapılmakta olan ticari görüşmelerine kilitlenmiş olduğu da bir diğer gerçek.  

Japonya’da halk, iktidardaki Liberal Demokrat Parti (Liberal Democrat Party-LDP) ve koalisyon ortağı Komeito’u koalisyonuna son seçimlerde desteğini kesmesi, ülkenin azınlık iktidarla yönetilmesi gerçeğini ortaya çıkarmış durumda

Bu gelişmeyi, halkın, özellikle LPD’den iktidarını öteki siyas ipartilerle paylaşması konusunda bir talep olarak okumak da mümkün.

Peki, LPD böylesi bir gelişmeye hazır mı? Ya da böylesi bir gelişmenin öncüsü olabilir mi?

İktidar imkânı

Kanımca, Japonya siyasetinde bugünlerde ve önümüzdeki dönemde konuşulan konular bu alanda konuşlanıyor.

Öyle ki, iktidardaki LDP) ve koalisyon ortağı Komeito’nun 22 Temmuz yapılan üst meclis seçimlerinde uğradığı siyasi kayıp sadece, LDP içinde liderlik değişimini değil, iktidarın da karar aşamasında olduğunu ortaya koyuyor.

LPD-Komeito siyasi bloğunun iktidarda kalabilmesinin yolunun, muhalefetle siyasi gücü paylaşmaktan geçtiği bir dönem yaşanıyor.

2024 Ekim seçimlerinin ardından, yasama süreçlerini yürütebilmesi için ihtiyaç duyduğu 13 milletvekilini muhalet saflarından alırken, bunun karşılığında meclisteki toplam 17 komisyonun yedisini muhalefetin güçlü ismi Anayasal Demokratik Parti (Constitutional Democratic Party-CPD) ile paylaşmak zorunda kaldı.

Bugün ise, Japon siyasetinin karşı karşıya kaldığı sorunun büyüklüğü, önce parti başkanlığı ardından başbakanlık koltuğuna oturan Ishiba Shigeru’nun hem, 2024 Ekim alt meclis (National Diet) hem de, 2025 Temmuz’da üst meclis seçimlerinde hezimetle karşılaşması oldu.

Bu seçim süreci, bugün Japonya siyasetinin azınlık hükümetin kontrolünde olduğunu ortaya koyuyor.

ABD ve ticaret

Bununla birlikte, 2024 seçimlerinden farklı olarak Japonya’da siyasetin bugün daha çok, ABD ile yapılmakta olan gümrük tarifesi görüşmelerine odaklanmış olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Ekonominin, ‘ulusal güvenlik’ boyutunda algılandığı bir ülke olan Japonya’da siyasi hezimete rağmen, başbakanın görevini birden bırakıp gitmesinin söz konusu olmadığı bugünlerde, Japon siyasetini yakından takip edenler tarafından yakından gözlemleniyor.

Trump’ın, Japonya ile süren ticaret görüşmelerine yönelik olarak bildik yöntemlerle geligüzel ve pozitif olarak sunduğu atmosfere rağmen, Japonya tarafından henüz kapsamlı bir açıklamanın gelmemiş olması müzakere sürecin henüz sonuçlanmadığını ortaya koyuyor.

Zaten, başbakan Ishiba’nın da, LPD başkanlık kolduğu ve de başbakanlık koltuğunu bırakıp gitmemesi de, ABD ile yapılan görüşmelerin henüz tamamlanmadığının bir diğer kanıtı.

Yeni bir siyaset ihtiyacı

Japonya’da siyasetteki tıkanıklığı aşabilmenin olanaklarından birinin, muhalefet bloğunu oluşturan partilerin güçlü bir koalisyon oluşturması olarak gözüküyor.

Ancak, en azından bugün için meclisteki mevcut siyasi partileri biraraya getirecek ideolojik benzerlikler farklılıklardan daha az olması bu ihtimali oldukça zayıflatıyor.

Bu durum, yerleşik iktidar geleneğinin yani, LPD liderliğinde Koemito örneğindeki gibi küçük partilerin desteğiyle iktidarını sürdürmesi anlamına geliyor.

Alt meclis’in bugünkü hali bize şu tabloyu ortaya koyuyor.

İktidar koalisyonunu oluşturan partiler Liberal Demokrat Parti (LPD) 196 ve Komeito 24 sandalyaye sahip. Muhalefet sıralarında ise, Anayasal Demokratik Parti 148; Japon Yenileşme Partisi 38; Halk için Demokratik Parti 28; Japonya Komunist Partisi 8 ve diğerleri (bağımsızlar) 23.

22 Temmuz’da yapılan üst meclis için yapılan seçim, Sanseito Partisi gibi siyasal süreçlere yeni ve renkli partilerin ve siyasal söylemlerin girdiğini de ortaya koyuyor.

Bu durumda, önümüzdeki dönemde önce LPD liderliğinde yaşanacak değişim ve ardından, olası bir erken seçim sürecine hazırlanan bir Japonya olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Bu gelişmeye alternatif olarak, LPD ve Komeito bloğunun aralarına -bazı siyasi tavizler vermek suretiyle, yükselmekte olan siyasi artileri aralarına alabilmeleri ihtimalinden söz edilebilir.

Son dönemde yapılan ve LPD’nin yenilgileriyle sonuçlanan seçimler halkın, LPD’den iktidarı başka partilerle paylaşmasını gizli/açık istediğini ortaya koyuyor.

Burada sıradan milletvekili hesabından daha çok, partiler nezdinde ideolojik bağlamda siyasal tutumlarda bir değişimin olup olmayacağı sorusunu gündeme taşıyor.

Bu noktada, siyasal yaşama ve seçmen karşısında yeni ve dinamik söylemle çıkan ve bu anlamda, seçmen kitlesinden önemli denilebilecek bir destek bulan küçük partilerin, kısa sürede ana akım siyasetin gölgesine girmesini beklemek de makul gözükmüyor.

Bu durum, siyasal sorumluluğun daha çok LPD’de olduğunu ve Japonya siyasetinde kayda değer bir değişim yaşanacaksa bunun öncüsünün LPD’den geçtiğini gösteriyor.

https://guneydoguasyacalismalari.com/japonya-siyasetinde-acilim-imkani-var-mi-any-possibility-for-an-evolution-in-japanese-politics/