Singapur seçime gidiyor... / General elections in Singapore...

Mehmet Özay                                                                                                                             26.04.2025

Singapur’da, 15. Genel seçimler önümüzdeki Cumartesi günü yapılacak...

Güneydoğu Asya’nın Ada ülkesi Singapur Cumhuriyeti’nde, 97 sandalyeli parlamentonun belirleneceği 15. Genel seçimler önümüzdeki bir hafta sonra yani, 3 Mayıs Cumartesi günü gerçekleştirilecek.

Küresel belirsizliğin, kendini giderek daha çok hissettirdiği bir ortamda yapılacak olan seçimler, Ada ülkesi Singapur’da istikrar adına önemli bir süreç olarak değerlendiriliyor.

Başbakan Lawrence Wong, seçim süreciyle ilgili yaptığı açıklamada bu hususa değinirken, geçen on yıllar boyunca Singapur’un sürekli gelişme ve kalkınmasına yol açan uluslararası sistemde yaşanan değişimlere dikkat çekerek, gizli/açık seçmenleri ‘sağ duyulu’ olmaya davet ettiğini söyleyebiliriz.

Seçim kararı

Seçim kararı, devlet başkanı Tharman Shanmugaratnam’ın 15 Nisan’da parlamentoyu feshetmesinin ardından, başbakan Lawrence Wong, yine aynı gün açıkladığı seçim kararını açıklamıştı.

Aday belirleme süreci ise 22 Nisan’dan itibaren başlatıldı. Adaylar, seçim kampanyalarını ise 23 Nisan 1 Mayıs günleri arasında yürütecekler.

Önümüzdeki Cumartesi günü yapılacak parlamento seçimleri için seçmenler, kayıtlı oldukları sandıklarda sabah 8’den akşam 8’e kadar oylarını kullanabilecekler.

Seçmenler 33 seçmen bölgesinde toplam 97 milletvekili seçimi için oylarını kullanacaklar.

Dar bölge sistemi ve tek sandalyeli olmak üzere iki farklı seçim bölgesi bulunuyor.

Dar bölge sistemi 18 bölgeyi içeriyor ve parti adayları grup olarak seçime giriyor; 15 bölgeyi içeren ikinci seçim bölgesinde adaylar tek tek yarışıyorlar.

PAP: İktidar partisi

Aday belirleme sürecinde özellikle iktidardaki PAP önemli açılımlarıyla dikkat çekiyor.

Dördüncü nesil tarafından yönetilme sürecine geçilen parti, bu süreci genç nesil ile parlamentoya taşımaya hazırlanıyor.

PAP, toplam 33 seçim bölgesinin tümünde seçimi katılırken, muhalefet partisi İşçi Partisi 26 milletvekilliği için mücadele edecek.

Diğer küçük partiler ise, siyasi ideolojilerine ve politik programlarına hitap edebilecekleri sınırlı seçim bölgelerinde yarışa katılacaklar.

Meritokrasiyi ilke olarak benimseyen PAP’ın, aday belirleme sürecinde kamu ve özel sektörde çeşitli görevlerde bulunan ve alanlarında öne çıkan bürokratları milletvekili adayları olarak belirlemesi dikkat çekiyor.

PAP yönetimi, bu politikasıyla meslek yaşamlarında Ada’nın ekonomik, sivil toplum, kültür, eğitim yaşamına katkıda bulunmuş isimleri parti kanalıyla ulusal siyasette rol almalarını sağlıyor.

Bu politika sayesinde, PAP bir anlamda yetişmiş insan gücünü, sahip oldukları tüm tecrübelerle Ada’nın ulusal, bölgesel ve küresel bağlamlarda kendine özgü siyasal, ekonomik ve kültürel çelişkileri ve açılımlarını yönetmeye sevk ediyor.

Bireysel başarı, disiplin, iş ahlakı, değerler gibi pek çok ulus-devlet siyasetinde karşılığını bulmanın zor olduğu ilkeler üzerine inşa edilen bir Singapur siyaseti ile karşı karşıya olduğumuzu söylemek gerekiyor.

Bunun yanı sıra, 1965 yılından bu yana iktidar olan PAP’ın, iktidar aygıtı ve kontrolü üzerinden elde edilebilecek alanları kendi lehine kullanabildiği de bir gerçek...

Yeni yüzler...

3 Mayıs’ta yapılacak 15. Genel seçimler için PAP, değişik seçim bölgelerinde yarışacak 30 yeni isimle seçimlere giriyor.

Gözlemcilerin, bu oranın son seçimlerle kıyaslandığında, en yüksek sayı olmasına yaptıkları vurgu dikkate alındığında, PAP’ın değişim konusunda önemli bir adım atmakta olduğunu söylemek gerekir.

Bu politikasıyla PAP yönetimi, yeni bir döneme girildiğini gizli/açık ortaya koyuyor.

Aslında bu dönemin, geçtiğimiz yıl yaşanan parti genel sekreterliği ve başbakan değişimiyle ortaya konmuştu.

Böylece, uzun yıllardır başbakanlık koltuğunda oturan Lee Hsien Lhoong yerini, dördüncü nesil politikacılar arasında önemli bir isim olarak değerlendirilen maliye bakanı Lawrence Wong almıştı.

Aradan geçen yaklaşık bir yıllık süre zarfında Wong’un, partiyi yeni yüzlerle tanıştırma veya partiye yeni bir ivme kazandırma adına çabasının en önemli göstergesi önümüzdeki Cumartesi günü yapılacak seçimler olacak.

Ada siyaseti

1965 yılından bu yana bağımsızlık sürecine bakıldığında Singapur Cumhuriyeti’nin kurucu partisi konumundaki PAP’ın bu politikada başarılı olduğunu söylemek mümkün.

Ülke siyasetini Ada’nın bağımsızlığını kazandığı 1965 yılında bu yana elinde tutan Halkın Eylem Partisi’nin (People’s Action Party-PAP) iktidarında bir değişiklik olması beklenmiyor.

Mevcut mecliste PAP’ın yanı sıra, İşçi Partisi (Workers’ Party-WP) on milletvekili ile temsil ediliyor.

2020 yılında yapılan 14. Genel seçimlerde iktidardaki PAP oyların yüzde 61.23’ünü almıştı...

PAP iktidarını devam ettirse de, muhalefet açısından 2020 seçimleri ikinci dar bölgenin kazanılmasıyla önemli bir başarı olarak değerlendirilmişti.

Önümüzdeki hafta yapılacak seçimlerde İşçi Partisi’nin benzeri bir başarı peşinde olduğunu söylemek mümkün.

Bununla birlikte, iktidarı değiştirecek bir seçim sonucu ortaya çıkması beklenmese de, parlamentoda muhalefetin sesi olacak milletvekillerin sayısının artması, Ada demokrasisinde önemli kabul ediliyor.

İşçi Partisi, seçmenlerin ilgisi çekmek adına bu seçim döneminde sloganını, “Singapur İçin Çalışma” olarak belirledi.

Siyasetin çeşitliliği

Yukarıda dikkat çekilen iki temel siyasi partinin yanı sıra, Ada siyasetinde sivil toplum ve örgütlenmenin uzantısı olarak kabul edilebilecek siyasi partiler bulunuyor.

Bu siyasi hareketleri, bir ölçüde İşçi Partisi ideolojisinden ayrışan ve temelde, sosyalist ve komünisit eğilimleri güçlü bir şekilde bünyesinde barındıran partiler olarak kabul etmek mümkün.

Bunlar arasında İlerlemeci Singapur Partisi’nin (Progressive Singapore Party-PSP), toplamda beş dar bölgede seçime girmesi bekleniyor.

Bunlar arasında, partinin siyasal ideolojik tutumunu doğrudan yansıttığını gösterecek şekilde Ada’nın Batı Sahili ve Batı Jurong gibi işçi kitlelerinin yoğun olduğu seçim bölgesi bulunuyor. Partinin ideolojisinden hareketle, parti ismini “İlerlemesi Sosyalist Parti” olarak okumak da mümkün...

Sınırlı seçim bölgelerinde siyasi yarışa katılacak olan diğer partiler ise şunlar:  SUP, NSP, RDU,SDP, PAR, SPP-PAR.

Bunların yanı sıra, sayıları az da olsa bağımsız adaylar da yarışta yer alacak.

Söz konusu küçük partilerin bu ve benzeri sınırlılıklara sahip olması, Ada siyasetinin tümüne hakim olmaktan ziyade, daha çok ilgili siyasal ve toplumsal gruplara hitap ettiklerini ortaya koyuyor.

Küresel vurgu

Kalkınmış ekonomisi ve çeşitli açılardan sergilediği performans ve yapılaşmalarla, birinci sınıf bir dünya devleti sıfatlarıyla anılan Singapur’da, 3 Mayıs Cumartesi günü yapılacak seçimlerde seçmenler Ada’da siyasal istikrar ve demokratik hakların yanı sıra, dikkate alacakları en önemli husus hiç kuşku yok ki, 20 Ocak’tan bu yana küresel ekonomi ve ticaret dünyasında yaşananlar bulunuyor.

Ada’nın, kalkınma ve gelişme süreçlerinde, her açıdan dışa bağımlı olduğu ve bu anlamda, Çin ve ABD ile ticari ilişkilerin üst düzeyde seyrettiği dikkate alındığında yaşanan ticaret savaşlarını doğrudan hissetmeye başlayan ülkelerden birinin Singapur olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Yazının girişinde Başbakan Lawrence Wong’un açıklamasına yaptığım atıfta da görüldüğü üzere, Singapur önümüzdeki beş yıllık süreci iyi yönetebilecek bir iktidar arayışında olacaktır.

Ayrıca, Başbakan Wong’un küresel sistemin nereye evrileceği konusundaki belirsizliğe vugu yaparken, “yeni dönemin eskisi gibi olmayacağına” vurgusu gayet önemlidir.

Ada ekonomisinin küresel ticarete endeksli yapısı hiç kuşku yok ki, Başbakan Wong kadar, mesleki yaşamlarını büyük ölçüde söz konusu küresel sisteme entegre olmuş kurumlarda geçiren pek çok Singapurluyu da yakından ilgilendiriyor.

Seçmenlerin bu anlamda sandık başında verecekleri kararın salt Ada kimliği, politikası ve ideolojik ayrışmalarıyla sınırlı olmayacağı aksine, bunların dışında ve ötesinde küresel gelişmelerin de dikkate alınacağını söylemek mümkün.

https://guneydoguasyacalismalari.com/singapur-secime-gidiyor-general-elections-in-singapore/