ENDONEZYA

Genel Bir Bakış 

Mehmet Özay                                                                                                                  3 Haziran 2012 

Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik Okyanusları arasında Indo-Çin ve Avustralya arasında, dünyanın en büyük takım adalarını oluşturan Malay takımadaları üzerinde kurulmuş olan bir devlettir.

Endonezya’nın kapladığı coğrafi alanın büyüklüğünü hayal edebilmek için İtalya ile Azerbaycan arasındaki alanı düşünmek yeterli. Bu büyüklükte bir alanda serpiştirilmiş olan adalar topluluğundan oluşan bir devlet. On sekiz bin yüz sekiz adadan ancak altı bininin adının bilindiği ifade ediliyor.

Büyük yerleşime konu olan adalardaki yüksek dağlar, adaları birbirinden farklı bölgelere ayrılmasına yol açmıştır. Böylece ülkede tarih boyunca 250’yi aşkın dil ve diyalek ortaya çıkmıştır. 

Java Adası dünyanın nüfus yoğunluğu en fazla olan bölgesidir. Başkent Jakarda, aynı adla anılan körfezde yer alan bataklık sahanın kurutulmasıyla yerleşim yeri haline getirilmiştir.  

Nüfus büyüklüğü bakımından dünyada dördüncü sırada yer alan Endonezya sahip olduğu kültürel ve dini farklılıkları ile Güneydoğu Asya ülkeleri arasında dikkat çekici bir yere sahiptir. Ülkenin demokratikleşme ve insan hakları konusunda sergileyeceği istikrarlı program dünya geneli için de bir model olma özelliği taşımaktadır.

Nüfusun büyük bir bölümü belli başlı adalarda yoğunlaşmıştır. Bu adalar sırasıyla Açe-Sumatra, Java, Kalimantan (Borneo) (Malezya ve Brunei Sultanlığı ile paylaşılmaktadır), Sulavesi, Yeni Gine (Papua Yeni Gine ile paylaşılmaktadır) sayılabilir.

Başkent Jakarta’nın dışında, ülkenin önde gelen şehirleri Surabaya, Bandung, Medan, Palembang ve Semarang’dır.

20. yüzyılın başlarında 45 milyon olan nüfusu günümüzde yaklaşık 225 milyon ile dünyanın dördüncü büyük nüfusuna sahip olan Endonezya aynı zamanda İslam dünyasının en kalabalık ülkesi konumundadır.

Nüfusun yarıya yakın bölümünü, (% 45) Javalılar oluşturmaktadır. Java Adası, ülke nüfusunun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapmaktadır. Nüfus yoğunluğu burada kilometre kareye 800 kişidir.

Ülkenin en kalabalık nüfusa sahip şehirleri şunlardır: Başkent Jakarta, Surabaya, Medan (Sumatra Adasında), Bandung, Semarang ve Palembang (Sumatra Adası).

Endonezya temelde iki toplumsal grup açısından ele alınmaktadır. Birinci grubu ülkenin batı bölgesinde çoğunluğunu Malayların oluşturduğu Asyalılar ile doğuda Yeni Gine’de ve pasifik adalarında yaşayan halklar oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra, ABD veya Avrupa kıtası genişliğinde bir bölgeyi kaplayan Endonezya’da pek çok ada yer aldığından her bölgenin kendine özgü dili, dini kökeni bağlamında etnik toplumsal yapısından söz etmek mümkündür. Örneğin Javalılar, Sundanezliler ya da Batakların yanı sıra, Borneo’da yaşayan ve farklı yaşam tarzlarına sahip Dayaklar ve Punanlar bulunmaktadır. Ülkede bildik anlamda soy ismi kullanımı bulunmamaktadır.