Mehmet
Özay 25.02.2019
 |
| malaysia-today.net |
Malezya’da iktidar
değişikliğinin ardından siyaset dünyasında beklenen yeniden yapılanma kendisini
göstermeye başladı.
9 Mayıs 2018
seçimlerinin ardından, Umut Koalisyonu (Pakatan
Harapan-PH) adı verilen muhalefet bloğu, 61 yıllık Ulusal İttifak
iktidarına son verdiğinde, bunun sıradan bir hükümet değişikliği olmadığına
dikkat çekmiştik.
Dr. Mahathir’in partisi güç devşiriyor
Bir süredir gözler,
8 Ekim 2018 Port Dickson’da yapılan seçimin ardından federal meclise
milletvekili olarak girmeyi hak kazanan Enver İbrahim’in ne zaman başbakanlık
koltuğuna oturacağına konuşlanmışken, iktidarın küçük ortağı konumundaki Dr.
Mahathir’in başında bulunduğu Yerli Birlik Partisi’nin (PPBM) federal ve bazı
eyalet meclislerinde temsil gücünü artırmasına tanık olunuyor.
Bu gelişme,
iktidar içerisinde güç dağılımını doğrudan etkilemeye matuf bir yönü olduğu
kadar, PPBM’ye transfer olan milletvekillerinin hangi partiden geldikleri
noktasında da ulusal siyasetin yakın ve orta vadede geleceği için de önem
taşıyor.
PPBM aradan geçen süre
zarfında, federal meclisteki milletvekili sayısını 22’ye çıkarırken, bu gelişmenin,
salt bir sayısal değişimden ibaret olmadığına dikkat çekmek gerekiyor.
PPBM, UMNO’ya alternatif
Gözlemciler UMNO’dan
kopmaların devam edeceğine dikkat çekerken, bu gelişme hiç kuşku yok ki, hem
iktidardaki Umut Koalisyonu hem de gelecek seçimler için kayda değer bir
gelişme olmaya şimdiden aday gözüküyor.
Öyle ki, bu
gelişme PPBM’nin, sadece Dr. Mahathir’in varlığına bağlı olmayan, aksine
giderek ulusal çapta ağırlığı hissedilecek yeni bir siyasal parti olmaya doğru
evrildiğinin de habercisidir.
9 Mayıs
seçimlerinde Halkın Adaleti Partisi (PKR), Demokratik Eylem Partisi (DAP) ve
Emanet Partisi ile birlikte umut koalisyonunun dördüncü ortağı olan PPBM’nin,
bugün ulaştığı ve hatta yeni transferlerle koalisyon aritmetiğinde edineceği
ağırlıkla iktidarın politika yapma süreçlerinde görece daha fazla rol alacağı
anlamı taşıyor.
Bu noktada, PPBM
lehine gelişmekte olan bu değişim, yani başta federal meclis olmak üzere, bazı
eyalet meclislerinde milletvekili sayısında görülen artış, ülkenin kurucu
partisi hükmündeki Ulusal Malay Birleşik Organizasyonu’nda (UMNO) yaşanan
kopmalardan kaynaklanıyor.
Kayıpların başlangıcı 2013
Bu gelişme, milletvekillerinin
parti değiştirmelerinin neredeyse geleneksel bir nitelik taşıdığı
söylenebilecek Malezya siyaseti için normal olduğu düşünülebilir. Ancak, UMNO
milletvekillerinin bu süreçte kendi ‘pür’ iradeleriyle parti değiştirdiklerini
söylemek safça bir yaklaşım olacaktır.
9 Mayıs
seçimlerinin umut koalisyonu lehine dönmesinde azımsanamayacak bir katkıda
bulunan Dr. Mahathir faktörünün, milletvekili transferlerinde de öne çıktığına
kuşku yok.
Bu süreci
tetikleyen en önemli gelişme ise, 1 Malezya Kalkınma Fonu (1MDB) ile bağlantılı
yargılama süreçlerinin giderek genişleyerek devam etmesi ve bunun UMNO üzerinde
oluşturduğu siyasal ve toplumsal baskıdır.
Öyle ki, bugün
olan bitenlerin, özellikle seçimden sonra sabık başbakan Necib bin Rezzak başta
olmak üzere eşi, partinin bazı önemli isimlerin de içinde bulunduğu kişilere
yönelik yolsuzluk iddiaları nedeniyle açılan mahkemelerin bir etkisi olduğu
aşikâr.
Dr. Mahathir bu
gelişmeyi en iyi şekilde değerlendirebilecek siyasi zekâya ve tecrübeye sahip bir
lider ve bugüne kadar ki yaklaşımı da bunu ortaya koyuyor.
Bu bağlamda, Dr.
Mahathir 2015 yılından itibaren UMNO içerisinde siyasi eliti değiştirmeye matuf
girişimlerinde alamadığı desteği şimdi kurduğu parti ve iktidar ortağı olarak
rahatlıkla devşirmekte olduğuna tanık olunuyor.
Parti değiştiren
milletvekilleri nezdinde de siyaset ahlâkı olgusunun tartışılması başlı başına bir
mesele olduğundan burada ele almamız mümkün değil.
Dün ne olduğuna
kısaca bakalım…
Dr. Mahathir, 2013
seçimlerinin hemen ardından sabık başbakan Necib bin Rezzak’a ve hükümete
yönelik eleştirilerini, Necib bin Rezzak’la yaptığı birkaç doğrudan görüşmede
ortaya koymasına rağmen, olumlu bir yönde değişiklik olmadığını gözlemlemiştik.
Bunun ardından, 1MDB
bağlamında, biraraya gelmesi pek de muhtemel gözükmeyen çeşitli aktörlerin birlikteliğiyle
ortaya konulan uluslararası boyuttaki para aklama süreci, Necib bin Rezzak ve
hükümetin yaşadığı en büyük handikap olarak ortaya çıkmıştı.
İktidar olmanın, hem
de yarım yüzyılı aşkın bir süre iktidar olmanın verdiği güvenle bireysel ve
hükümet politikalarına yöneltilen eleştirilere kulak asmayan iktidar ve
özellikle de sabık başbakan, 9 Mayıs’ta bunun bedelini oldukça ağır bir şekilde
ödemişlerdi.
Tüm bu süreçler
bize iktidarın devamı ve bu devamda PPBM’nin rolünün giderek artmakta olduğunu
ortaya koyuyor. Bir başka önemli husus ise, UMNO’nun siyasi varlığının
devamıyla bağlantılı gözüküyor. Aslında bu iki olgunun birbiriyle doğrudan
bağlantılı olduğunu anlamak zor değil.
Mahathir’siz hükümet formülü işlemedi
Öyle ki, daha 9
Mayıs akşamı, seçim sonuçlarının gecikmesine de etkisi olan gelişmelerden biri
UMNO ve federal sultan vasıtasıyla başbakanlığın Dr. Mahathir’e değil de, PKR’ın
o dönemki başkanı konumundaki ve Enver İbrahim’in eşi olan Dr. Wan Azizah Wan
İsmail’e verilmesi yönündeki girişimdi.
Bu girişimi, siyasi
kurt Dr. Mahathir’in yeni iktidar koalisyonunda oluşturacağı siyasi egemenlik
ve bunun UMNO üzerinde tesis edeceği agresif çıkışları engellemeye yönelik ilk girişim
olarak anmakta bir mahsur bulunmuyor.
Bugün ortaya çıkan
tabloya bakıldığında, UMNO elit kadrosunun seçim akşamı ellerindeki tüm imkânlarla
süreci değiştirme çabaları çok daha anlamlı hale geliyor.
Akamete uğrayan bu
süreç, siyasi bir lider olarak Dr. Mahathir’i modern Malezya siyasetinde ulaşabileceği
en uç noktaya taşıdığına tanık olunuyor. Bir Batılı ülkede olsaydı, Dr.
Mahathir gibi 93 yaşındaki bir siyasi zekânın göklere çıkartılabileceğine ve
yeni bir siyaset teorisine neden olabileceğini kestirmek kabildi.
Enver İbrahim süreci izliyor
Tüm bunlar olup
biterken, yazının girişinde atıfta bulunduğumuz Enver İbrahim’in başbakanlığı
ne oldu sorusu da bu süreçle bağlantılı. Enver İbrahim, daha seçimler öncesinde
koalisyon ortaklarınca varılan anlaşma gereğince Dr. Mahathir’in iki yıllık
başbakanlık yapması konusunda tavrını sürdürüyor.
Kimi çevrelerin
iki lider arasında ihtilaf çıkarma gayretlerini sürekli geri çeviren ve anlaşma
şartlarına uyacağını dile getiren Enver İbrahim gelişmeleri yakinen izlediğine
kuşku yok. Kendi partisi PKR içinden de yükselen PPBM’ye UMNO
milletvekillerinin alınmaması konusundaki çıkışları da bu noktada
frenleyebiliyor diyebiliriz.
Bununla birlikte, özellikle
genç politikacıların dile getirdiği üzere, UMNO’dan transfer edilen ve iktidar
gücü içinde yer alan milletvekillerinin varlığından duyulan rahatsızlığın hangi
boyutlara varabileceğini şimdiden kestirmek güç. Bu biraz da Dr. Mahathir, Enver
İbrahim ikilisinin yaklaşımlarına bağlı olarak gelişecektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder