Mehmet Özay 14.02.2024
2014 yılından bu yana ülkede devlet başkanı sıfatıyla siyasal yaşamda yer alan Joko Widodo, -yaygın adıyla bilindiği üzere Jokowi-, büyük bir sürpriz yaparak seçimlere sadece birkaç ay kala yaptığı önemli bazı hamlelerle bugün yani, 14 Şubat günü yapılan başkanlık seçimlerinin sonuçlarının ortaya çıkmasında büyük pay sahibi oldu.
Anayasa’daki iki dönem şartı nedeniyle, Jokowi, her ne kadar kendisi seçimlere gir/e/mese de, Endonezya siyasetinde bir ilke imza atarak, tabiri caizle gider ayak, aldığı ve önemli kesimlerce ‘çelişkili’ olarak adlandırılan kararlarıyla, tüm siyasi partileri ve kamuoyunu şaşırttı.
Prabowo Subianto’nun başkanlık yarışını önde bitirmesi, hiç kuşku yok ki, bu isme işaret etmesi nedeniyle Jokowi seçimin asıl galibi olarak kabul edilmeyi hak ediyor.
Burada bir itirafta bulunarak, en son yazımda dile getirdiğim ve seçimlerin ikinci tura kalabileceğine dair tahminimin tutmadığını söylemeliyim…
Prabowo-Gibran ikilisi
Bugün yapılan seçimleri, Jokowi’nin ikinci dönem kabinesinde Savunma Bakanı olarak görev yapan Prabowo Subianto ile yardımcısı Jokowi’nin Solo belediye başkanlığını yürüten oğlu Gibran Rakabuming Raka, aldıkları -resmi olmayan sonuçlara göre-, yüzde altmışa varan oyla seçim yarışını en önde bitirdiler.
Endonezya’da seçim sonuçlarına dair, bu yazının hemen başında, Prabowo ismi yerine Jokowi ismini anmanın gayet önemli nedenleri bulunuyor.
Herhangi bir partinin başkanlığını yürütmeyen, bunun yanı sıra, ulusal siyaset dengeleri içerisinde kayda değer bir yeri de bulunmayan Jokowi’nin, bugünkü başkanlık seçimlerinde Prabowo-Gibran ikilisinin rakipleri karşısında büyük oy farkıyla önde kapatmalarını sağlayan siyasi tavrının, Endonezya ulusal siyasetinde yepyeni bir olgu olarak değerlendirilecektir.
Kanımca bu husus, önümüzdeki dönemde önemli araştırmalara konu olacağını ve etkisini belki de, önümüzdeki yıllarda da devam ettireceğini söylemek kehanet olmayacaktır.
PDI-P ve hayal kırıklığı
Jokowi, kendisini önce Solo belediye başkanlığı ve ardından, 2012 yılında Jakarta Valiliği’ne taşıyan ve 2014 ve 2019 devlet başkanlığı seçimlerinde aday olarak gösteren, ‘Endonezya Mücadeleci Milliyetçi Partisi’ (Partai Demokrasi Indopenia-Perjuangan-PDI-P) ve partinin kıdemli başkanı Megawati’ye önemli bir siyasal çalım attığı ortada.
Bunun yanı sıra, Jokowi’nin herhangi bir siyasi parti ile de işbirliği yapmadığı dikkate alındığında, doğal olarak karşımıza, “Jokowi bu gücü nereden buldu?” sorusu çıkıyor. En olası cevap ‘halk desteği’ gayet makul...
Ancak, bu cevap bile, başka soruları kendi içinde barındırmasıyla bazı şüpheleri gündeme taşıyor. Evet, Jokowi’yi buralara getiren, PDI-P’nin aday göstermesi kadar, halkın bizatihi Jokowi’ye beslediği güvendi.
Bu nedenledir ki, PDI-I Jokowi’yi bir siyasi lider olarak değil, ancak bir siyasetçi olarak ortaya çıkmasında, halkın bu yaklaşımını yakından sezmiş olmasını da hesaba katmak gerekiyor.
Jokowi ve halk
Geniş toplum kesimlerinin parti politikalarından ziyade, herhangi bir siyasi partinin veya hareketin başkanı dahi olmayan devlet başkanı Jokowi’nin, ‘siyasi işaretine’ iltifat ettiğini söyleyebiliriz.
Kimileri, “Prabowo’nun bu süreçte hiç mi rolü yok?” diye bir soruyu haklı olarak gündeme getirebilir...
Unutmayalım ki, Prabowo’nun siyasi talihi, ne 2014 ve ne de 2019’daki başkanlık yarışmalarında kendisine gülmüştü.
Her iki başkanlık seçimlerinde rakibinin Joko Widodo olduğunu hatırladığımzda, bugün yapılan seçimlere Prabowo’nun aday olarak girmesinde ve yanına yardımcısı olarak oğlu Gibran’ı ‘atayan’ Jokowi’nin rolünün Prabowo’dan çok daha belirleyici olduğu ortada.
Yazının başlığında ‘seçimin galibi Jokowi’ ifadesinin rasyonalitesini işte bu durum oluşturuyor.
Öne çıkan partiler
Buna ilâve olarak, bir diğer destek argümanı, Prabowo’nun kurucusu ve başkanı olduğu Büyük Endonezya Partisi’nin (Gerinda), bugünkü seçimlerde birinci parti olamamasında bulabiliriz.
Kesin sonuçlar açıklanmamış olsa da, şu ana kadar ortaya çıkan veriler PDI-P’nin yaklaşık yüzde 17.5’luk oranla ilk sırada olduğunu gösteriyor. Gerindra’nın oy oranı ise yüzde 12’nin altında...
Partiler bazında ortaya çıkan bu farklılaşmanın seçmenin devlet başkan adayları ile yerel ve ulusal meclislerdeki adaylara partilere göre farklı bir değerlendirmeye tabi tutuğu anlaşılıyor.
Diğer adaylar
Adaylık süreçlerinde ümitvar olarak gözüken Anies Baswedan ve Ganjar Pranowo umduklarını bulamadılar. Anies Baswedan yüzde 25 civarında, Ganjar Pranowo ise yüzde 16 civarında oy alabildi.
Endonezya siyasetinde partilerin ve güç odaklarının dışında yeni ve beklenmedik bir etki ile yeni bir olgunun ortaya çıktığına tanık olduk.
Bu süreçte belirleyici aktörün son iki dönem ülkeyi yönetin Jokowi olması önümüzdeki beş yılda hem başkan Prabowo’nun hem de ulusal siyasetin diğer odaklarında yeni bir sorgulamanın ve yapılanmanın ortaya çıkabileceğine işaret ediyor.
Bu süreç, Jokowi’nin bir yandan, başkan Prabowo’nun ve başkan yardımcısı oğlu Gibran vasıtasıyla ulusal siyasetin perde arkasında belirleyici bir güç olup olamayacağı tartışması bugünden başlamış gözüküyor.
Seçim sonuçlarına dair değerlendirmelerime devam edeceğim...
Endonezya, başkan Prabowo ile yeni bir beş yıla merhaba diyor... Seçim sonuçlarının Endonezya’ya hayırlı olmasını diliyorum.
https://guneydoguasyacalismalari.com/endonezyada-secimleri-jokowi-kazandi-jokowi-won-the-elections-in-indonesia/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder